Çocuklarda daha çok görülür. Femur başı olarak bilinen uyluk kemiğinin üst kısmındaki bir bölgenin kan akışının geçici olarak kesilmesi sonucu ortaya çıkar. Çocukluk dönemi hastalığıdır. Perthes hastalığı, damardaki geçici bozukluk yüzünden femur başının beslenmesinin azalmasına yol açar.
Bu, femur başının şekil değiştirmesine, çökmeye ve özellikle çocuklarda ağrıya neden olabilir. Genellikle 4 ila 8 yaşları arasındaki çocuklarda daha sık görülür ve erkek çocuklarda daha yaygındır. Bu hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak genetik faktörlerin, kan dolaşımının geçici olarak bozulmasında rol oynayabileceği düşünülmektedir.
Perthes Hastalığı Belirtileri
Hastalığının belirtileri, hastalığın ilerleme aşamasına ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. En belirgin belirti, kalça bölgesinde hissedilen ağrıdır. Bu ağrı, genellikle kalça veya kasık bölgesinde başlar ve zamanla artabilir. Çocuk, hareket etmeye başladıkça veya fiziksel aktivite yaptıkça ağrı daha fazla hissedebilir.
Topallama, çocuğun ağrı nedeniyle yürümesini zorlaştırabilir. Perthes hastalarında hareket kısıtlılığı da yaygın bir belirtidir. Kalçanın hareket açıklığı zamanla sınırlanabilir, çocuk kalçasını rahatça açamayabilir veya bükemez hale gelebilir. Ayrıca, hastalığın ilerlemesiyle uyluk kasları zayıflayabilir, bu da çocuğun günlük aktivitelerini sınırlayabilir.
Uykusuzluk perthes hastalığı hastalarının sık karşılaştığı bir sorundur. Ağrı nedeniyle çocukların uykusu bozulabilir ve gece uykusuzluk yaşayabilirler. Hastalığın ilerlediği durumlarda kalça eklemi çevresinde şişlik ve hassasiyet de görülebilir. Bununla birlikte, bu belirtiler hastalığın şiddetine ve evresine bağlı olarak değişebilir.
Tedavi Yöntemleri ve İyileşme Süreci
Çocuklarda femur başının kan akışının geçici olarak kesildiği bir durumu ifade eden bir rahatsızlıktır. Tedavi ve iyileşme süreci, hastalığın evresine, çocuğun yaşına ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebilir. Pertes hastalığı tedavisi için en temel adım, kalçanın dinlenmesini sağlamaktır. Ayrıca femur başına kan akışının düzelmesine fırsat vermek amacıyla kalça alçısı kullanmaktır.
Alçı, çocuğun bacaklarını belirli bir pozisyonda tutar ve hareketi sınırlar. Başının şeklinin normale dönmesine yardımcı olabilir. Fizyoterapi, kas gücünün ve hareket açıklığının korunmasına yardımcı olur. Fizyoterapistler, çocuğa özel egzersiz programları hazırlar. Fiziksel terapi seansları düzenler.
Bazı durumlarda, çocuğun kalça eklemi üzerindeki yükü dengelemek için özel ortezler destekleyici cihaz kullanılır. Ağrıyı hafifletmek ve inflamasyonu kontrol altına almak önemlidir. Bunun için bazı durumlarda anti-inflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Ancak ilaç tedavisi, sınırlı bir rol oynar ve doktor tavsiyesine dayanmalıdır. İyileşme süreci ise uzun ve sabır gerektiren bir süreçtir.
Tedavi edilen çocukların çoğu, zaman içinde iyileşir ve normal aktivitelere geri döner. Ancak iyileşme süreci kişiden kişiye değişebilir. Çocuklar, alçı veya ortez kullanımı sırasında normal aktivitelerden kısmen veya tamamen uzak durmalıdır. Ancak tedavi sona erdiğinde, fizyoterapi ve egzersizler yardımıyla kas gücü ve hareket açıklığı genellikle geri kazanılır.
Perthes hastalığı tamamen iyileşme süreci genellikle birkaç yıl sürebilir ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, ebeveynlerin ve çocukların sabırlı olması gerekir. Doktorun önerilerine sadık kalmaları ve düzenli takip kontrollerini yapmaları önemlidir. Hastalığın erken teşhis edilmesi ve uygun tedavi uygulanması önemlidir. Çünkü erken teşhis ve müdahale sayesinde, çocukların sağlığı ve hareket kabiliyeti olumlu yönde etkilenir.
Perthes Hastalığı Önlemek İçin Alınması Gereken Tedbirler
Dengeli ve sağlıklı bir beslenme, çocuğun kemik sağlığını olumlu yönde etkiler. Kalsiyum, D vitamini ve diğer önemli besin maddeleri açısından zengin gıdaların tüketilmesi gerekir. Bu kemik gelişimini destekler. Süt, yoğurt, peynir, sebzeler, meyveler ve balık gibi gıdalar bu besin maddelerini içerir. Düzenli fiziksel aktivite, çocuğun kas gelişimini destekler ve kemik sağlığını olumlu yönde etkiler.
Aktif bir yaşam tarzı, kasların ve kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur. Çocuk spor yaparken uygun koruyucu ekipmanları kullanmalıdır. Bu, spor yaralanmalarını ve kemik travmalarını önlemeye yardımcı olabilir. Hamilelik sırasında sigara içmek veya alkol tüketmek, fetüsün sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Anne karnındaki bebeklerin sağlıklı kemik gelişimi için anne adaylarının bu tür zararlı alışkanlıklardan kaçınması önemlidir. Perthes hastalığı önlemek için çocuğun düzenli sağlık kontrollerine gitmesi önemlidir. Doktor, çocuğun gelişimini ve sağlığını yakından takip edebilir. Herhangi bir sorun erken teşhis edilip tedavi edilebilir.
