Ayak başparmağının eğri veya yan tarafa doğru çıkıntı yaparak diğer parmakları sıkıştırdığı durumdur. Bu ayak deformitesine halluks valgus hastalığı denir. Bu durum, başparmak ekleminin dışa doğru sapması ve bu sapmanın bir çıkıntı oluşturması sonucu ortaya çıkar.
Ağrı, şişlik ve ayakkabı giyilirken rahatsızlık gibi semptomlara neden olabilir. Hastalığın oluşumunun altında yatan birkaç farklı neden vardır. Tedavi semptomların şiddetine ve hastanın yaşına bağlı olarak değişim göstermektedir.
Halluks Valgus Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Başparmağın eğrilmiş pozisyonu nedeniyle ayakta ağrı hissedebilirsiniz. Bu ağrı özellikle ayakkabı giyerken veya yürüyüş yaparken artabilir. Halluks valgus hastalığı , eklemin etrafındaki yumuşak dokuların tahrişine neden olabilir. Bu da ayakta şişliğe yol açabilir. Deforme olmuş başparmak, normal hareket aralığını kısıtlayabilir.
Ayak fonksiyonlarınızı etkileyebilir. Deforme olmuş başparmak nedeniyle ayakkabı giydiğinizde sıkışma veya rahatsızlık yaşayabilirsiniz. Özellikle dar burunlu veya yüksek topuklu ayakkabılar hastalığı daha da kötüleştirebilir. Bazen, başparmak ekleminin etrafındaki bursa adı verilen sıvı dolu kesecikler iltihaplanır. Bu da ağrı ve şişliğe neden olabilir.
Hastalığın şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hafif vakalarda sadece estetik bir sorun olabilir. Ancak daha ciddi vakalarda ağrı ve fonksiyonel sorunlar ortaya çıkabilir. Tedavi, belirtilerin şiddetine ve hastanın ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir. Konservatif (cerrahi olmayan) veya cerrahi tedavi seçenekleri içerebilir. Tedavi seçimi için bir ortopedi uzmanına danışmanız önemlidir.
Halluks Valgus Hastalığı Risk Faktörleri Nelerdir?
Aile geçmişi, halluks valgus hastalığı gelişme riskini artırabilir. Eğer ailenizde bu rahatsızlığa sahip insanlar varsa, sizin de riskiniz daha yüksek olabilir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Bu nedenle, kadınlar daha yüksek bir risk altındadır. Dar, sıkı veya yüksek topuklu ayakkabılar, ayak parmaklarına baskı yaparak riski artırabilir.
Özellikle sıkı ayakkabılar, başparmağın yan tarafa doğru kaymasına neden olabilir. Yaş ilerledikçe, eklemlerdeki bağlar zayıflar ve tendonlar elastikiyetini kaybeder. Bu durumlar riski artırabilir. Romatoid artrit gibi iltihabi eklem hastalıkları, ayak eklemlerinde deformasyona neden olabilir. Hastalığın oluşumuna olanak tanır.
Ayak tabanındaki aşırı pronasyon (aşırı içe doğru dönme), ayak başparmağı ekleminde baskıyı artırabilir. Rahatsızlığın gelişimini tetikleyebilir. Fazla kilolu olmak, ayak eklemlerine ek yük bindirebilir ve riski artırabilir. Ayak başparmağına yönelik yaralanmalar, halluks valgus hastalığı gelişimine katkıda bulunur.
Doğuştan gelen ayak anatomisi, hastalığın gelişimini etkileyebilir. Örneğin, düz ayaklar veya aşırı yüksek kemik çıkıntıları bu rahatsızlığın riskini artırabilir. Risk faktörleri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Birden fazla faktörün bir araya gelmesi sonucu bu rahatsızlık gelişebilir.
Halluks Valgus Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Ayakta destek sağlayan veya ayak başparmağının pozisyonunu düzelten özel ayak tabanlıkları veya splintler kullanılır. Rahat, geniş burunlu ve düz tabanlı ayakkabılar, semptomları hafifletebilir. Yüksek topuklu ayakkabılardan kaçınılmalıdır. Ayak kaslarını güçlendiren ve esnekliği artıran egzersizler, semptomların hafiflemesini sağlar.
Ağrıyı hafifletmek için doktorun önerdiği ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Fizyoterapistler, ayakları güçlendirme ve esnekliklerini artırma konusunda yardımcı olabilirler. Ayak başparmağı etrafına teller sarılarak ve sabitlenerek, deformitenin düzeltilmesi çalışılır. Bu yöntem bazı hastalarda etkili olabilir.
Cerrahi müdahale, halluks valgus hastalığı daha ciddi durumlarında düşünülür. Konservatif tedavilere yanıt vermeyen hastalarda da düşünülür. Ameliyatlar, ayak başparmağı ekleminin düzeltilmesini ve ağrının giderilmesini hedefler. Farklı cerrahi yöntemler vardır, ancak en yaygın kullanılanlardan biri osteotomi adı verilen yöntemdir.
Bu yöntemde kemikler düzeltilir ve gerektiğinde vidalar veya plakalar kullanılır. Tedavi seçeneği, hastanın özel durumuna bağlıdır ve bir doktorun değerlendirmesi ve önerileri temel alınmalıdır. Tedavinin amacı, ağrıyı azaltmaktır. Aynı zamanda ayak fonksiyonunu iyileştirmek ve deformiteyi de düzeltmektir. Halluks valgus tedavisi için seçenekler semptomların ciddiyetine göre kişiselleştirilir.
