Omuz ekleminde bulunan kemiklerden birinin çatlaması veya tamamen kırılması durumudur. Omuz kırığı genellikle düşme, spor yaralanması veya trafik kazası gibi travmatik olaylar sonucu oluşur. Kırık, kemiklerin kayması, yer değiştirmesi ve omuz hareketlerinde kısıtlılığa yol açabilir. Tedavi, kırığın tipine ve şiddetine bağlı olarak alçı, atel veya cerrahi müdahale ile yapılabilir. İyileşme süreci, fizik tedavi ve rehabilitasyon ile desteklenir.
Omuz Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Kırık bölgesinde ani ve şiddetli bir ağrı hissedilir. Bu ağrı, omuzu hareket ettirmeye çalıştığınızda daha da artar. Kırık olan bölgede şişlik ve morarma oluşur. Bu, kırığa bağlı olarak meydana gelen kanama nedeniyle oluşur. Omuzu hareket ettirmek zorlaşır veya tamamen imkânsız hale gelir. Kolunuzu kaldırmak, döndürmek veya bir şey taşımak oldukça ağrılı olabilir. Omuz bölgesinde şekil bozukluğu veya anormal bir çıkıntı fark edilebilir. Bu, kemiklerin yerinden oynamasından kaynaklanır. Omuz kırığı olan bölgeye dokunmak aşırı hassasiyet ve acı yaratır. Bazı durumlarda, kırık omurilik veya sinirlere baskı yapabilir. Bu da kolda veya el parmaklarında uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Kırık sonrasında omuzda sertlik ve katılık gelişebilir, bu da eklem hareketini daha da kısıtlar. Bu belirtilerden herhangi biri mevcutsa, en kısa sürede tıbbi yardım alınması önemlidir. Tedavi edilmemiş kırıklar, uzun vadeli komplikasyonlara neden olabilir.
Omuz Kırığı Neden Olur?
En yaygın nedenlerinden biri, yüksekten düşme ya da dengesizlik sonucu yere düşme gibi durumlardır. Özellikle yaşlı bireylerde kemiklerin zayıflığı nedeniyle daha düşük enerjili düşmeler bile omuz kırığı yaşanmasına yol açabilir. Yüksek enerjili travma, örneğin araba ve bisiklet kazası, omuz bölgesindeki kemiklerin kırılmasına neden olur. Temas sporları veya düşme riski yüksek sporlar sırasında omuza alınan darbeler veya düşmeler yol açabilir. Omuz bölgesine gelen doğrudan bir darbe, örneğin ağır bir cisim düşmesi gibi, kemiklerde kırılmalara neden olabilir. Osteoporoz, kemik yoğunluğunun azalmasıyla karakterizedir. Özellikle yaşlılarda kemiklerin daha kolay kırılmasına neden olabilir. Bu durumda, düşük enerjili travmalar bile yol açabilir. İnşaat, ağır sanayi gibi yüksek riskli işlerde çalışan kişilerde, iş kazaları sonucu meydana gelebilir. Omuz kırığı, türüne ve ciddiyetine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri gerektirebilir. Kırığın yerleşimi, parçalı olup olmadığı, hastanın yaşı ve genel sağlık durumu gibi faktörler tedavi seçimini etkiler.
Omuz Kırığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hafif kırıklar için genellikle omuz askısı, bandaj veya alçı kullanılarak bölgenin hareketi kısıtlanır. Bu yöntem, kırığın iyileşmesi için kemiklerin hareketsiz kalmasını sağlar. Hastanın ağrılarını hafifletmek için ağrı kesiciler veya anti-enflamatuar ilaçlar reçete edilebilir. Omuz kırığı iyileşmeye başladığında, omuz hareketliliğini geri kazanmak ve kas gücünü artırmak için fizik tedavi programı uygulanır. Açık redüksiyon ve iç tespit, kırık kemiğin doğru pozisyona getirilmesi vida gibi implantla sabitlenmesi işlemidir. Bu yöntem, karmaşık veya parçalı kırıklarda tercih edilir. Şiddetli kırıklarda, hasarlı kemiklerin yerine omuz protezi yerleştirilmesi gerekebilir. Bu yöntem, humerus başı kırıklarında sıkça uygulanır. Bazı kırıklar için kapalı cerrahi teknikler kullanılarak daha az invaziv müdahaleler yapılabilir. Bu tür yöntemler, hastanın iyileşme sürecini hızlandırabilir. Cerrahi tedavi sonrası, omuz hareketliliğini geri kazanmak için egzersiz uygulanır. Manuel teknikler, fizik tedavi uzmanı tarafından uygulanır. Eklem hareketliliğini artırmak ve kas spazmlarını hafifletmek için kullanılır. Elektriksel stimulasyon, kas güçsüzlüğünü azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir. Omuz kırığı iyileşme süreci kırığın tipine göre 6 hafta ile birkaç ay arasında değişebilir. Hastanın, tedavi sürecinde doktorun ve fizik tedavi uzmanının önerilerine sıkı sıkıya uyması önemlidir. Erken müdahale ve uygun tedavi ile çoğu omuz kırığı başarılı bir şekilde iyileşir.
